Posts

Showing posts from September, 2024

ગુજરાતમાં સહકારી ધોરણે ડેરી ઉદ્યોગનો પ્રારંભ અને વિકાસ

સહકારી પ્રવૃત્તિના પ્રારંભને ૭૫ વર્ષ થયાં છે અને તેની પ્લેટિનમ જ્યુબિલીની ઉજવણી થઇ રહી છે . તેની સઘળી વિકાસ : પ્રવૃત્તિને બે તબક્કામાં વહેંચી શકાય . પ્રથમ તબક્કો ભારત સ્વતંત્ર થયું તે પહેલાં અને બીજા તબક્કો સ્વતંત્રતા પછીને . પહેલા તબક્કામાં ૪૫ વર્ષના ગાળામાં સને ૧૯૦૪ થી ભારત સરકારે કો ઓ . ક્રેડિટ સોસાયટી એકટ પસાર કરી પ્રવૃત્તિનો પ્રારંભ કર્યો ગ્રામીણ અને શહેર વિભાગની મંડળીઓને ધિરાણ મળી રહે , તેવી શરાફી મંડળીએ અસ્તિત્વમાં આવી . સને ૧૯૨૫ સુધી પ્રવૃત્તિ ફકત ધિરાણ પૂરતી જ મર્યાદિત રહી . સને ૧૯૨૫ માં મુંબઈ રાજ્યમાં સહકારી મંડળીઓનો કાયદો થયો અને તે પ્રમાણે માત્ર શરાફી મંડળી નહિ ; પરંતુ આર્થિક વિકાસ માટે બિન શરાફી મંડળીઓની પણ રચના - જોગવાઈ થઈ . સને ૧૯૨૫ થી સને ૧૯૪૭ સુધીમાં મુંબઈ રાજ્યમાં સહકારી બેંકે અને શરાફી મંડળી ઓ દ્વારા ધિરાણનું કામ થતું રહ્યું . ઉપરાંત બીજી શરાફી મંડળીઓ જેવી કે ખરીદ વેચાણ સંઘો , કપાસ મંડળીઓ , ગૃહ નિર્માણ મંડળી , વીમા મંડળીઓ , ઉત્પાદક મંડળીઓ વગેરે દ્વારા વિવિધ ક્ષેત્રે સહકારી પ્રવૃત્તિ કામ થવા માંડયું , ભારત સ્વતંત્ર થયું તે પછી બીજા તબક્કાના ૩૦ વર્ષમાં સહકારી કાયદામાં ...